نگهداری زامیفولیا، شاید برای بسیاری از دوستداران گل و گیاه کار سختی به نظر برسد، در صورتی که این گیاه، نگهداری بسیار آسانی دارد.
زامیفولیا ( Zamioculas zamiifolia) که به نام گیاه زی‌زی ( zz-plant ) هم شناخته می‌شود، گونه ی بومی شرق آفریقا است. این گیاهِ همیشه سبز، که حدود ۲۰۰ سال پیش شناخته شده، به تازگی در جهان شهرت یافته است. در ادامه با ما همراه باشید تا با تمام ویژگی‌های این گیاه آشنا شوید.
اگر در منزل خود یک زامیفولیای بیمار دارید، با مطالعه مقاله زیر می‌توانید آن را درمان کنید.
مشکلات زامیفولیا، بیماری و راه های درمان
نگهداری زامیفولیا
نگهداری زامیفولیا
معرفی زامیفولیا
زامیفولیا، در حال حاضر، یکی از محبوب‌ترین گیاهانِ فضای بسته، در جهان است.
این گیاه، برگ‌های گوشتی و روغنی شکلی دارد که ظاهرِ آن را به یک گیاه دوست داشتنی تبدیل کرده است، اما دلیل محبوبیت زامیفولیا در میان مردم جهان، ظاهر زیبایش نیست!
اصلی‌ترین دلیل علاقه مردم٬ نگهداری آسان و ساده این گیاه است.
زامیفولیا برای کسانی که مسافرت می‌روند و یا از نگهداریِ گیاه خود غافل می‌شوند٬ یک گزینه عالی محسوب می‌شود.
با کمی مطالعه در حوزه گیاهان آپارتمانی، متوجه خواهید شد که گیاهانی شبیه زامیفولیا، بسیار کم نظیر هستند.
زامیفولیا یک گیاه بسیار سر‌سخت است که به راحتی شرایط دشوار را تاب می‌آورد.
شاید به همین دلیل است که به زامیفولیا٬ گیاه کمدی هم می‌گویند؛ چون این گیاه مقادیر زیادی از آب را در برگ‌های گوشتی خود ذخیره می‌کند.
به همین دلیل، در نور کم و آبیاری کم، به خوبی به رشد خود ادامه میدهد.
به قول معروف اگر زامیفولیا را در یک کمد هم نگهداری کنید، رشد خواهد کرد.
البته مطمئن باشید که اگر زامیفولیای خود را در محیطی پر نور قرار دهید و مرتب آبیاری کنید، شاهد جلوه‌گری و شکوه بیشتر آن خواهید بود.
ویژگی ظاهری زامیفولیا
نگهداری زامیفولیا
برگ و ساقه زامیفولیا
زامیفولیا، با برگ‌های گوشتی و براقی که از ساقه‌ها می‌رویند، شناخته شده است.
برّاق بودن و ترتیبِ منظمِ قرارگیریِ برگها، سبب می‌شود که خیلی از مردم، آن را با گیاه مصنوعی اشتباه بگیرند!
ساقه‌های زامیفولیا به سمت بالا رشد می‌کنند. اما در بعضی از آن ها انحنا و قوس هم دیده می‌شود.
در عکس های زیر، ظاهرِ یک زامیفولیای زیبا و پرپشت را مشاهده می‌کنید.
: بهتر است بدانید که زامیفولیا در شرایط مناسب یا محیط باز، گلهای زرد و سفید کوچکی می دهد که زیبایی آن را بیشتر می‌کند.
نگهداری زامیفولیا
جهت خرید گیاه زامیفولیا، کلیک کنید.
ریشه زامیفولیا
از مهم‌ترین ویژگی‌های فیزیکی زامیفولیا٬ سیستمِ ریشه‌ایِ آن است.
در میان ریشه‌های این گیاه، توده‌هایی کوچک _شبیه به سیب زمینی_ وجود دارد که به آن ها ریزوم می‌گویند.
هنگام آبیاری، ریزوم‌ها آب را جذب و در خود ذخیره می‌کنند.
به همین دلیل، زامیفولیا می‌تواند شرایط سخت را تحمل کند.
به خاطر داشته باشید که زامیفولیا را به دلیل دارا بودن ریزوم، باید به دقت آبیاری کنید.
در عکس زیر، به خوبی می‌توانید ریزوم‌های زامیفولیا را مشاهده کنید.
نگهداری زامیفولیا
گونه‌های زامیفولیا
از زیبایی‌های زامیفولیا، داشتن چند واریته و گونه مختلف است. هر کدام از این واریته‌ها، زیبایی خود را دارند و همگی نگهداری یکسانی را نیازمندند.
در ادامه، با چند گونه خاص زامیفولیا آشنا می‌شوید.
نگهداری زامیفولیا
زامیفولیا بلک (Raven ZZ Plant)
یکی از گونه‌های خاص زامیفولیا، زامیفولیا بلک است که در عکس‌های زیر مشاهده می‌کنید.
این گونه، برگ‌هایی به رنگ بنفشِ تیره دارد که بسیار شیک و جذاب است و قیمت بالایی هم دارد.
نگهداری زامیفولیا
زامیکرو (Zamicro)
این گونه، از نوع مینیاتوری یا زامیفولیای کوتوله است که اکنون در ایران موجود نمی‌باشد.
نگهداری زامیفولیا
واریته‌های مختلف زامیفولیا
زامیفولیا چند رنگ مختلف دارد.
واریته‌های مختلفِ زامیفولیا را، در عکس‌های زیر مشاهده می‌کنید.
نگهداری زامیفولیا
بررسی ویژگی‌های زامیفولیا
در جدول زیر مشخصات زامیفولیا، به صورت مختصر آمده است:
| نام‌های معروفِ دیگر | گیاه زی زی، زامیفیلیا، زوزو، نخل زمرد |
| نام علمی | Zamioculcas zamiifolia |
| خانواده | آراسه ها |
| بومی | آفریقای شرقی |
| حداکثر رشد | 100 سانتی متر (در مناطق بومی، بیشتر از این اندازه می تواند رشد کند.) |
| سمی | برای حیوانات اهلی و انسان |
| نور | نور متوسط غیر مستقیم (مقاوم در شرایط با نور کم.) |
| آبیاری | متوسط |
| رطوبت | متوسط |
| دما | دمای متوسط اتاق |
زامیفولیا، یک گیاه مناسب برای فضای اداری یا فضاهای مدرن و سنتی است.
از نقاط قوت این گیاه، تکثیر آسان آن است.
اما تکثیر این گیاه، در مقایسه با سایر گیاهان، نیازمند زمان و صبر بیشتری است.اگر یک گلدان زامیفولیا دارید، به راحتی می‌توانید آن را به چند گلدان تبدیل کنید.
در ادامه، تکثیر زامیفولیا را نیز خواهید آموخت.
از نقاط ضعف این گیاه، رشد کند و آرام آن است.
اگر گیاهی می‌خواهید که به سرعت رشد کند، باید بدانید که زامیفولیا مناسب شما نیست.
اما اگر صبور باشید، می‌بینید که این گیاه، چگونه برای شما رشدی درخشان خواهد داشت.
از ویژگی‌های خاص و بارز گیاه زامیفولیا، خاصیت تصفیه‌کنندگی هواست.
در یک تحقیق، در دانشگاه کپنهاگ، مشخص شد که زامیفولیا در تصفیه هوای محیط بسته، تاثیرگذار است.
این گیاه، در از بین بردن سموم بنزن، تولوئن و برخی ترکیبات شیمیایی موثر است.
این خود، یک دلیل خوب برای نگهداری زامیفولیا در محیط های خانگی و اداری است.
همانطور که در جدول مشاهده کردید، زامیفولیا از گیاهان سمی محسوب می‌شود. این سموم، تنها در صورت استفاده خوراکی از گیاه، به شما منتقل می‌شوند اما لمس گیاه، مشکلی برایتان به وجود نخواهد آورد.
این در حالی است که زامیفولیا، یک گیاه درمانی نیز محسوب می‌شود.
در تانزانیا از این گیاه در درمان زخم، گوش درد و برخی بیماری‌های التهابی استفاده می‌کنند.
اما این درمان‌ها به صورت موضعی بوده و مصرف خوراکی را شامل نمی‌شود.
جهت مشاهده وبسایت کافه گلدون، کلیک کنید. :)
نگهداری زامیفولیا
نور زامیفولیا
از نکته‌های اولیه در نگهداری زامیفولیا، میزان نور مورد نیاز این گیاه است.
اگر دوست دارید شاهد رشد و شادابی بهتر زامیفولیا باشید، باید نور ایده‌آلش را تامین کنید.
نور متوسط ولی غیر مستقیم، برای این گیاه عالی است؛ مثل: نور اول صبح که از پشت پنجره می‌آید.
اما هنگام ظهر، باید آن را از جلوی پنجره بردارید؛ چون برگ‌های گیاه، بر اثر نور و گرمای زیاد خواهد سوخت.
از ویژگی‌های خاص این گیاه، رشد در نور کم است.
زامیفولیا در نور کم، رشد کندتری دارد ولی بر اثر نور کم، به گیاه آسیبی وارد نمی‌شود.
از طرفی، زامیفولیا قابلیت رشد زیر نور فلوئورسنت را هم دارد.
به همین دلیل، یک گیاه مناسب برای محیط های اداری محسوب می‌شود.
نگهداری زامیفولیا
آبیاری زامیفولیا
از نکته‌های اصلی در نگهداری زامیفولیا، میزان آبیاری این گیاه است.
زامیفولیا را در تابستان، حدود ۷ تا ۱۰ روز یکبار و در زمستان ۱۰ تا ۱۵ روز یکبار آبیاری کنید.
اما روش اصلی برای آبیاری این گیاه آن است که سیرابش کنید.
بعد از گذشت چند روز، با فرو کردن انگشتتان، تا حدود دو بند انگشت در خاک، از خشک شدن خاک اطمینان حاصل کنید.
وقتی خاک خشک شده باشد، به دست شما نمی چسبد و وقت آبیاری مجدد گیاه فرارسیده است.
به خاطر داشته باشید که آبیاری بیش از حد، باعث جمع شدن آب در خاک می‌شود.
این آبِ بیش از حد، باعث پوسیدگی ساقه و ریزوم‌ها خواهد شد.
زامیفولیا یک گیاه مقاوم است. در واقع این گیاه، آب را در برگ‌های گوشتی و ریزوم خود ذخیره می‌کند.
به همین دلیل نسبت به کم آبی مقاومت می‌کند.
ولی در صورت خشکی زیاد، برگ‌های آن می ریزند.
نگهداری زامیفولیا
دمای زامیفولیا
دمای متوسط، برای نگهداری یک زامیفولیا کفایت می‌کند.
در واقع دمایی حدود ۱۶ تا ۲۳ درجه سانتی گراد، برای این گیاه خوب است اما در دمایی تا حدود 30 درجه سانتی گراد، بهتر و سریع تر رشد می‌کند.
به خاطر داشته باشید که این گیاه را در دمای زیر ۷ درجه به هیچ عنوان نگهداری نکنید.
جهت خرید گیاه زامیفولیا، کلیک کنید.
نگهداری زامیفولیا
خاک زامیفولیا
از نکات قابل توجه در نگهداری زامیفولیا، خاک مناسب است؛ چون خاک مناسب، آب اضافی را عبور میدهد و مانع پوسیدگی ریزوم ها می‌شود.
مخلوط خاک کاکتوس، بهترین خاک برای زامیفولیا است.
بهتر است به این خاک، مقداری پرلیت یا ماسه اضافه کنید تا تخلیه را افزایش دهید.
لازم است که گلدان انتخابی، دارای سوراخِ زهکشِ مناسب، برای خروج آب باشد.
نگهداری زامیفولیا
کود زامیفولیا
زامیفولیا به کود خاصی احتیاج ندارد اما برای افزایش رشد، می‌توانید از کودِ مایعِ رقیق شده در فصل رشد گیاه استفاده کنید.
بهترین زمان برای کوددهی، هنگام آبیاری گیاه است؛ چون این کار، از سوختن گیاه بر اثر کود، جلوگیری می‌کند.
نگهداری زامیفولیا
رطوبت زامیفولیا
رطوبت متوسط، برای این گیاه مناسب است اما گرم شدنِ خانه، باعث کاهش رطوبت خواهد شد.
پس در این شرایط، میزان رطوبت را افزایش دهید.
کاهش رطوبت، باعث قهوه‌ای شدنِ نوکِ برگها خواهد شد.
نگهداری زامیفولیا
تعویض گلدان زامیفولیا
در ۵ سالِ اول، که گیاه جوان است، در هر بهار، گلدان را عوض کنید.
اما بعد از ۵ سال ابتدایی، نیازی به تعویض گلدان نیست؛ مگر زمانی که ریشه گیاه ، از زیر گلدان بیرون بزند.
نگهداری زامیفولیا
هرس کردن زامیفولیا
این گیاه، نیازی به هرس کردن ندارد. فقط اگر برگ‌های پائینی زرد شده‌اند آن ها را جدا کنید.
اگر ساقه‌ای بیش از حد نسبت به بقیه بلند شده است و برایتان آزار دهنده است، آن ساقه را جدا و تکثیر کنید؛ چون کوتاه کردنِ آن، زیباییِ گیاه را کم می‌کند.
نگهداری زامیفولیا
آفات و مشکلات زامیفولیا
این گیاه، در برابر بسیاری از آفات و بیماری‌ها مقاومت می‌کند. به همین دلیل به احتمال زیاد مشکلی نخواهید داشت؛ مگر در شرایط رطوبت یا آبیاری بیش از حد، که با تنظیم رطوبت و آبیاری، مشکل برطرف خواهد شد.
در مواردی بسیار نادر، ممکن است شاهدِ شته روی زامیفولیا باشید.
اگر گیاه شما در فصول گرم در فضای باز باشد، شاید این مشکل برایش پیش بیاید.
برای شناسایی شته، باید به لکه‌های زرد رنگ روی برگها توجه کنید.
شته‌ها بسیار ریز هستند.
البته باید بدانید که دیدنِ تنها یک لکه زرد رنگ، دلیل بر بودن آن ها روی گیاه نیست!
برای اطمینان از وجود شته، به مایع چسبناکی که روی برگها باقی می‌گذارند، توجه کنید.
اگر گیاهِ شما با شته آلوده شده است، چندکار را باید انجام دهید:
ابتدا محلولی از صابون مایع و آب درست کنید و روی برگها اسپری کنید.
کمی صبر کنید.
سپس برگها را با آب تمیز کنید.
برای جلوگیری از شیوع بیماری، برگ بیمار را قطع کنید.
جهت مشاهده وبسایت کافه گلدون، کلیک کنید. :)
تکثیر زامیفولیا
تکثیر زامیفولیا، کار نسبتا آسانی است.
برای تکثیر زامیفولیا، دو روش وجود دارد که در ادامه آن ها را به شما خواهیم گفت:
نگهداری زامیفولیا
۱- قلمه برگ زامیفولیا
در این روش، شما یک برگ را از ساقه قطع کنید و بگذارید چند ساعت خشک شود.
بعد از چند ساعت، قلمه برگ را در خاک مرطوب یا آب قرار دهید.
دقت کنید که قلمه ی برگِ زامیفولیا را خیلی در عمق خاک قرار ندهید؛ چون این کار، باعث پوسیدگی قلمه خواهد شد. فقط کافیست چند سانتی متر از محل برش در خاک قرار بگیرد.
همچنین بهتر است قلمه را در محلی گرم قرار داده و آن را آبیاری کنید.
برای مشاهده ریشه‌دهی، باید صبور باشید. چون تولید ریشه، چند ماه زمان می‌برد.
در مواردی، ریشه‌دهی حتی تا یک سال هم به طول انجامیده است.
اگر قلمه برگ پوسیده شد، خاک را بررسی کنید.
اگر در خاک، غده‌های ریزی به وجود آمده بودند، قلمه موفقیت آمیز بوده! آن ها را به خاک برگردانید و منتظر ظهور جوانه های جدید بمانید.
اگر غده‌ای تشکیل نشده است، باید قلمه جدیدی بزنید و از اول شروع کنید.
نگهداری زامیفولیا
۲- تکثیر زامیفولیا با ریزوم
این روش از تکثیر زامیفولیا، راحت و سریع است.
کافیست گیاه را از گلدان خارج کنید.
با تقسیم کردن ریزوم‌ها و جدا کردن ساقه‌های آن ها، می‌توانید یک زامیفولیا را در چند گلدان تقسیم کنید.
نگهداری زامیفولیا
چند سوال رایج درباره زامیفولیا
آیا زامیفولیا یک گیاه خطرناک و سمی است ؟
شایعاتی وجود دارد که این گیاه سرطان زاست! اما با آزمایشات، ثابت شده است که این گفته غلط است.
از طرفی زامیفولیا، حاوی اگزالات کلسیم است. به همین دلیل خوردن آن برای انسان و حیوانات می‌تواند مشکل آفرین باشد. این مشکلات می‌تواند در حد اسهال واستفراغ باشد.
همچنین اگر شما پوست حساسی دارید، ممکن است آبِ درونِ برگ، پوست شما را تحریک کند.
نگهداری زامیفولیا
آیا از محصولات براق کننده برگ می‌توان برای زامیفولیا استفاده کرد ؟
برگ‌های زامیفولیا، حالت مومی شکلی دارند که براق هم هستند. به همین دلیل لزومی ندارد که از این محصولات برای زامیفولیا استفاده کنید.
برای براق شدنِ برگ زامیفولیا، می‌توانید آب را روی برگها اسپری کرده و تمیز کنید.
این کار، غبار روی برگها را از بین می‌برد.
جهت خرید گیاه زامیفولیا، کلیک کنید.
نگهداری زامیفولیا
و اما حرف آخر...
زامیفولیا، یک گیاه مقاوم است که آبیاری و نور کم را تحمل می‌کند.
در دمای معمولیِ اتاق زندگی می‌کند و در برابر اکثر آفات و بیماری‌ها مقاومت می‌کند.
از طرفی، یک گیاه دکوری و بسیار شیک است.
پس اگر وقتی برای رسیدگی به گیاهان ندارید، زامیفولیا بهترین گزینه برای شماست.
با خریدِ زامیفولیا، یک تجربه شیرین از نگهداری گیاهان خواهید داشت.
نگهداری زامیفولیا
تا مقاله بعدی،
خدانگهدار ...
تنفس راحت تر با حضور گیاهان آپارتمانی
