یوکا ، گیاهی است از خانواده لیلیاسه که موطن اصلی آن، جنوب غربی قاره آمریکاست. یوکا ، از گیاهان دیر رشد و دارای برگهای بزرگ کشیده نوک تیز شمشیری و ایستاده است. به تدریج که بر سنِ آن افزوده میشود، برگهای پاییتر ریخته و ساقه آن لخت میگردد. برگهای یوکا ، هنگامیکه جوان هستند، شفاف و مومی اند. با افزایش سن گیاه، برگها خشن میشوند. در منطق گرمسیری، ساقه گلدهنده، هر چند سال یکبار ظاهر میشوند. این گیاه، گلهای سفید و کرمی به تعدادِ زیاد، به شکل زنگوله ای کوچک و واژگون، تولید مینماید. اما در آپارتمانها، کمتر به گل مینشیند. گلهای گیاه یوکا ، در برخی ارقام، معطرند. با حذف جوانه انتهایی یوکا، گیاه به صورت ۲یا۳ شاخه در می آید که از نظر زیبایی جلوه خاصی دارد.
در ادامه با ما همراه باشید تا با این گیاه زیبا بیشتر آشنا شوید.
معرفی و نگهداری گیاه یوکا
انواع یوکا کدام اند؟
واریته های مختلف یوکا از جنس Yucca elephantipes هستند.
این جنس از یوکا ها، بدون خار یا تیغ هستند و به نام یوکای پا فیلی و خنجری معروف اند.
واریته های مهم این جنس، عبارت اند از:
- یوکا جواهری E. Jewel
- یوکا پک E. Puck
- یوکا ابلق E. Variegata
شرایط محیطی مناسب برای نگهداری گیاه یوکا چیست؟
همانطور که می دانید، شرایط محیطی نگهداری گیاه، امری مهم است که باید به آن توجه نمود.
در ادامه به توضیح عوامل موثر بر رشد گیاه و نیز نگهداریِ آن می پردازیم.
با ما همراه باشید.
دمای مناسب :
درجه حرارت مطلوب یوکا، بین ۱۳ تا ۲۷ درجه سانتی گراد می باشد.
برخی از انواع یوکا ، در برابر سرما مقاوم هستند.
اما بهتر است که در زمستان حداقل دمای ۷ تا ۸ درجه را برای این گیاه فراهم نمائید.
در تابستان نیز لازم است گیاهتان را خارج از اتاق، در حیاط یا بالکن، نگهداری نمود.
نور مناسب :
انواع یوکا به محل پر نورِ فضای آزاد – بجز نور مستقیم خورشید – نیاز دارند.
رطوبت نسبی مناسب :
انواع یوکا ، به هوای تقریبا خشک (۱۰درصد یا بیشتر) نیاز دارند.
آبیاری مناسب :
آبیاری یوکا در تابستان، به فاصله ۲ الی ۳ روز یکبار و در زمستان، هر ۱۰ روز یکبار کافی است.
خاک مناسب :
مناسب ترین خاک برای پرورش یوکا ، خاک سبک و شنی است که دارای ۵۰ درصد مواد آلی است.
به طور کلی، یوکا، به گلدان متوسط تا بزرگ با زهکشی کامل و خاک مرغوب نیاز دارد.
بهتر است تعویض گلدانِ یوکا، هر ۲ سال یکبار و در فصل بهار انجام شود.
توجه:
در هنگام تعویض گلدان، دقت نمائید که خاک آن کاملا فشرده شود.
کود مناسب :
گیاهِ مسن، نیاز کودیِ چندانی ندارد.
در گیاهانِ جوان، لازم است آنها را با کودهای محلول شیمیایی هفته ای یکبار تغذیه کرد.
بیماری ها و مشکلات گیاه یوکا و راه های درمان آن چیست؟
در این بخش، به تشریح برخی بیمای های گیاه یوکا می پردازیم.
علت خشک شدن برگهای گیاه یوکا در زمستان چیست ؟
علت این امر، گرم شدن هوا می باشد.
گیاهتان را به محلی خنک تر منتقل کرده و آن را مه پاشی نمائید.
علت زرد شدن برگ های زیرینِ گیاه چیست ؟
نبودنِ نورِ کافی، موجب زرد شدن برگهای زیرین گیاه میشود.
گیاهتان را به محلی پر نور تر منتقل کنید.
چرا پوشش پنبه ایِ سفید رنگ، روی گیاه ظاهر میشود ؟
وجود شپشک آرد آلود، علت این امر است.
گیاهتان را با سموم حشره کش سمپاشی نمائید تا این عارضه رفع گردد.
علت سیاه شدنِ کاملِ برگهای شاخه ای از این گیاه چیست ؟
به دلیل آبیاری بیش از اندازه می باشد.
با کاهش تعداد دفعات آبیاری و کنترل زهکش گلدان، گیاه به مرور زمان بهبود می یابد..
همچنین بهتر است گیاهتان را تا خشک شدن سطح خاک گلدان، آبیاری نکنید.
علت سفید شدنِ سطحیِ بعضی از برگها (مخصوصا داخل گلخانه ها) چیست ؟
قارچ بیماری سفیدک، عامل آن می باشد.
شما میتوانید با استفاده از قارچ کش ها، این عارضه را رفع نمائید.
شما میتوانید برای آگاهی از میزان و تعداد دفعاتِ استفاده از سمومِ حشره کش و آفت کش ها، با کارشناسان کافه گلدون (بصورت کاملا رایگان) مشاوره نمائید.
پنج روش مهمی که برای تکثیر گیاه یوکا استفاده میشود، کدام است؟
این گیاه، به ۵طریقِ: کاشت بذر، پاجوش، قلمه ی ساقه، قلمه ی ریزوم و قلمه انتهایی نوک ساقه تکثیر میشود.
روش اول : تکثیر با کاشت بذر
کاشت بذر معمولا در فصل بهار و دمای ۲۰ درجه سانتی گراد صورت می گیرد.
اما این روش، در عمل، رایج نمی باشد.
روش دوم : تکثیر با پاجوش
معمولا در پای این گیاه، نهال های جدید به وجود می آیند.
شما میتوانید با جدا نمودنِ نهالِ جدید همراه با ریشه و کاشتِ آن در خاک مناسب، گیاهی جدید پرورش دهید.
درصورتیکه پاجوش ها فاقد ریشه باشند، ابتدا آنها را در ماسه مرطوب، ریشه دار نموده، سپس در خاک مناسب بکارید.
گفتنی است که این گیاه، زمانی پاجوش تولید می کند که قسمت پا فیلی (قاعده ساقه) در داخل خاک بماند.
در حالی که اغلب به خاطر زیبایی، این قسمت را بیرون از خاک قرار می دهند.
روش سوم : تکثیر با قلمه ساقه
- از یوکاهایی که ساقه آن ها برهنه شده است، میتوانید قلمه هایی بطولِ ۸ تا ۱۰ سانتی متر تهیه نمائید.
- سپس دو طرفِ انتهاییِ قلمه را با چسبِ پیوند بپوشانید تا ویروس ها و قارچ ها به آن حمله نکنند.
- قلمه ها را به صورت افقی در ماسه شسته قرار دهید.
توجه :
این کار را طوری انجام دهید که نصف قطر قلمه ها داخل ماسه و نصف دیگر آن، بیرون باشد.
- روی قلمه ها را با نایلون بپوشانید تا رطوبتِ آن حفظ شود.
- بعداز ریشه دار شدن و جوانه زدن، میتوانید آنهارا به گلدانهایتان، که حاوی خاک مناسب یوکا است، منتقل نمائید.
روش چهارم : تکثیر با قلمه ریزوم
از قسمت زیرزمینی گیاه، قلمه ریزوم را تهیه نمائید.
با قرار دادنِ آن در ماسه مرطوب، به طور خوابیده، اقدام به تکثیر گیاه جدید نمائید.
لازم به ذکر است که تکثیر یوکا به این روش، اصلا معمول نیست.
روش پنجم: قلمه انتهایی نوکِ ساقه
مدتی پس از سربرداری گیاه یوکا، نهال های کوچکی در انتهای آن پدیدار میگردد.
همچنین شما میتوانید آنها را در بهار، از گیاه مادر جدا کرده و در ماسه مرطوب بکارید.
بعد از ریشه دار شدن، نهال ها را به گلدانی با ترکیب خاکی مناسب، انتقال دهید.