فیکوس الاستیکا با نام علمی Ficus elastica گیاهی از خانواده موراسه است که تنوع گونهای آن بالغ بر 800 گونه است. بومی جنوب و جنوب شرقی آسیا و استرالیاست و در مناطق جنوبی کشور ما نیز به خوبی در فضای باز رشد میکند. این درختچه زیبا که قابلیت نگهداری در محیطهای آپارتمانی را به خوبی دارد، در هوای آزاد تا بیش از 30 و در شرایط خاص حتی 60 متر رشد میکند. اگر فضا و نور کافی و مناسب را در منزل دارید، پس هرگز در استفاده از این درختچه به عنوان یک گیاه خانگی تعلل و درنگ نکنید. فیکوس الاستیکا دارای برگهای پهن و براق که مانند بافت چرم یا لاستیک هستند و به تناوب در طول ساقه میرویند. برگهای آن به رنگهای سبز و ابلق دیده میشود.
این گیاه عمدتا در طبیعت بخشی از زندگی خود را بر روی گیاهان دیگر سپری میکند.
سرعت رشد این گیاه در اواخر فصل بهار و تابستان افزایش مییابد، دقیقا زمانی که تمام گیاهان خانگی رشد حداکثری دارند.
با ریزش برگهای پیر در قاعده ساقه گیاه حالت بد منظرهای به خود میگیرد که در این حالت میتوان آن را از نزدیکی سطح خاک قطع کرد تا گیاه جوان شود.
فیکوس الاستیکا منبع کائوچوی هندی یا آسامی است.
[title style="center" text="خرید زامیفولیا"]
[ux_products ids="22649,21816,20406,21809,7090,3017"]
برای مشاهده موارد بیشتر، کلیک کنید. :)
این گیاه میتواند باعث ایجاد حساسیتهایی در پوست افراد شود.
پس بعد از کار کردن و یا لمس کردن آن، حتما کل دست را کامل و با دقت بشویید.
که مشکلات و حساسیتهای بعد از لمس این گیاه میتواند معده و شکم شما را درگیر کند و باعث مشکلاتی مثل اسهال و استفراغ شود که بستگی به میزان حساسیت شما دارد.
فیکوس الاستیکا دارای واریتههای مختلفی است که از میان آنها میتوان به واریتههای زیر اشاره نمود:
1- Ficus elastica decora: برگها سبز رنگ هستند.
2- Ficus elastica variegata: برگها ابلق هستند.
نور
این گیاه به نور بیشتری نسبت به سایر گیاهان آپارتمانی نیازمند است اما تابش مستقیم آفتاب را تحمل نمیکند.
بهتر است که آن در معرض نور از جنوب یا شرق قرار دهید اما مراقب باشید که کل روز به آن نور برسد.
در واقع باید گفت معمولا بهترین نور در حالتی است که گلدان زیر سایهبان جنوبی قرار گیرد که آفتاب به گلدان گیاه برسد اما به برگهای گیاه آفتاب نتابد و برگها در سایه (نور کامل) باشند.
اگرچه در سایه هم میتواند خود را زنده نگهدارد ولی رشد آن مطلوب نمیباشد.
از معرض نور مستقیم آفتاب در امان نگهدارید به نور کامل نیاز دارد.
نور شدید باعث رنگ پریدگی برگها و سوختن برگها میشود.
نور کم هم و ناکافی هم یکی ازدلایل ریزش برگها و عدم رشد فیکوس است.
گیاهانی که در مکان تاریک نگهداری میشوند برگهای پایینی خود را از دست میدهند و دراز و بد شکل میشوند و رنگ شان کدر و کم رنگ میشود.
آبیاری
به خشکی تا حدودی مقاوم است و نباید خاک همیشه خیس و غرقابی باشد.
به آبیاری متوسط احتیاج دارد یعنی سطح خاک در بین دو آبیاری تا عمق 2 تا 3 سانت خشک شود.
با آب ولرم درتابستان دو مرتبه در هفته و در زمستان یک باردر هفته آبیاری کنید.
آب زیاد از اندازه به گیاه آسیب میرساند.
قبل از آبیاری سوراخهای زهکش گلدان را بررسی کنید.
آبیاری زیاد باعث زرد شدن برگهای پایینی و ریزش آن میشود.
تشنگی شدید نیز باعث لولهای شدن برگها و آویزان شدن شان میشود.
رطوبت
به رطوبت متوسط احتیاج دارد.
حداقل هفته ای یکبار غبارپاشی شود.
با گرمتر شدن هوا غبارپاشی بیشتر شود.
دما
حداقل درجه حرارت در زمستان 15 درجه سانتیگراد و در تابستان حداکثر 29 درجه میباشد.
و ترجیح این گیاه دمای بین 15تا 21 درجه سانتی گراد است.
و همچنین میتواند در فصل زمستان در دمای کمتر از 10 درجه سانتیگراد نیز دوام بیاورد.
این گیاهان در برابر تغییرات دمایی حساس هستند.
بنابراین بهتر است که آنها را در مکانهایی استفاده کنید که به یکباره تغییرات دمایی ندارند .
کود
در فصل بهار و تابستان میتوانید هر ماه هفته یک بار تغذیه مصنوعی با کود شیمیایی محلول در آب مخصوص گیاهان زینتی انجام دهید.
اگر کودهای گیاهی در دسترس شما نیستند، میتوانید از کود ارگانیک مایع استفاده کنید.
این کود را یکبار اوایل بهار و بار دیگر در اواخر تابستان به گیاه بدهید.
اما در مصرف آن زیاده روی نکنید زیرا کود بیش از حد باعث سوختن آن میشود.
در طول فصل زمستان هم کود ندهید.
خاک
به خاک حاصلخیز و نیمه سبک احتیاج دارد.
بهترین خاک خاک لوم است که مخلوطی از برگ پوسیده و کود حیوانی و خاک رس یا خاک باغچه است.
خاکی با زهکش مناسب مثل مخلوطی از خاک باغچه + خاک برگ و پیت ماس نیز مناسب است.
اگر گیاه به حدی بزرگ شدهاست که تعویض گلدان سخت است، خاکهای سطحی را تعویض و تقویت کنید.
تعویض گلدان
میتوانید این کار را هر دو سال یا هر 4 سال یک بار انجام دهید.
برای تعویض گلدان زمانی که خاک گلدان خشک شد به کف و دیوارههای گلدان چند ضربه بزنید و گیاه را از گلدان خارج کنید.
سپس گیاه را در گلدانی بزرگ تر بگذارید و گلدان را با خاک تازه پر کنید.
در صورتی که گلدان شما چند سایز بزرگتر از گلدان قبلی باشد، رشد گیاه با اختلال مواجه خواهد شد.
اگر نمیتوانید گلدان گیاه را تعویض کنید، چند سانتیمتر از خاک رویی گلدان را جدا کنید و آن را با خاکی تازه عوض کنید.
دقت کنید گلدان گیاه مریض را هرگز عوض نکنید، چون باعث از بین رفتن گیاه میشود .
تکثیر فیکوس
ازدیاد آن به وسیله کاشت قلمههای ساقه و برگ یا خوابانیدن هوائی در بهار و تابستان انجام میشود.
قلمه ساقه
در اواخر بهار یا اوایل تابستان از ساقهها قلمه تهیه کنید.
طول مناسب برای قلمه حدود 15 سانتیمتر است.
هر قلمه باید حداقل یک برگ داشتهباشد.
در صورت زیاد بودن تعداد برگها آن ها را حذف کنید.
بعد از تهیهی قلمه شیرهای از آن خارج میشود که برای خروج آن نیم ساعت در آب قرار بدهید.
قلمه را در بستری از خاک برگ و شن یا پرلیت و کوکوپیت یا هر ترکیب سبک دیگری قرار بدهید و خاک را همیشه مرطوب نگه دارید.
و در هوای گرم با دمای حدود 25-27 درجه نگهداری کنید.
بعد از کاشت قلمهها روی گلدان را با پلاستیکی شفاف بپوشانید تا شرایط گلخانهای برای رشد بهتر قلمهها فراهم شود.
قلمه برگ
برای تکثیر گیاه میتوانید روش قلمه برگ را امتحان نمایید.
یعنی به وسیله چاقو استریل در ابتدای بهار یک برگ نسبتا جوان را از شاخه جدا کنید.
سپس به این برگ هورمون جوانه زنی زده و آن را درون گلدانی پر از خاک برگ و شن یا پرلیت و کوکوپیت یا هر ترکیب سبک دیگری قرار بدهید.
قلمهها را به مکانی گرم با رطوبت بالا منتقل کنید.
برای حفظ رطوبت و ایجاد شرایط گلخانهای مانند حالت قبل میتوانید از پلاستیکی شفاف کمک بگیرید.
به این صورت که روی قلمهها را کاملا بپوشانید.
در طول مدت جوانه زنی خاک را مرطوب نگه دارید و برای این کار میتوانید از اسپری آبپاش استفاده کنید.
این کار بسیار زمان بر است پس اگر بعد از گذشت مدتی نشانهای از رشد ندیدید نا امید نشوید.
بعد از گذشت زمان و دادن جوانهی جدید زمانی که تعداد برگهای جدید به 3 الی 4 عدد رسید.
میتوانید گیاه را به گلدانی جدید منتقل کنید و آن را به صورت مستقل پرورش دهید.
خوابانیدن هوایی
اوایل بهار یا پاییز از این روش میتوان استفاده کرد.
برای اینکار شاخههایی با قطرحدود 8 تا 20 میلی متر(حدودا قطر یک خودکار) را که جوان و قوی هستند انتخاب کرده.
سپس ما بین دو بند شاخه برشی سطحی به طول حدود 2 سانتیمتر از پایین به بالا ایجاد کنید.
در صورت وجود برگ در نزدیکی محل برش ساقه، برگ را حذف کنید تا فضا برای کار کردن فراهم باشد.
این برش باید در داخل پوست ساقه شکاف ایجاد کند.
بهتر است مابین لایه پوست و چوب گیاه مانعی مثل یک تکه چوب نازک مثل چوب کبریت قرار دادهشود.
همچنین میتوانید قطعهای از پوست ساقه را جداکنید.
در صورتی که هورمون ریشهزایی در اختیار دارید محل برش را به آن آغشته نمایید تا بهتر و سریعتر ریشه دهد.
سپس محل برش داده شده را با خزه مرطوب و سپس پلاستیک بپوشانید.
نکته مهم اینکه خزه را از قبل درون ظرف آب گذاشته تا خوب مرطوب شدهباشد.
و قبل از گذاشتن روی ساقه گیاه کمی آن را فشار دهید تا آب اضافی در خزه خارج شود.
قسمت پایین و بالای پلاستیک را با تکهای نخ دور شاخه ببندید.
هر روز محل را با اسپری آب مرطوب کنید.
میتوانید بالای پلاستیک را باز کرده و آب را روی آن اسپری کنید و یا به زیر پلاستیک تزریق کنید.
بعد از حدود یک تا دو ماه محل برش داده شده ریشه دار میشود.
وشما میتوانید شاخه را از قسمت زیرین ریشه قطع کنید و درگلدان جدید بکارید.
[title style="center" text="خرید سانسوریا"]
[ux_products ids="23024,17371,7830,19717,21960,21680"]
برای مشاهده موارد بیشتر، کلیک کنید. :)
هرس کردن
فیکوس الاستیکا را میتوان یک یا دو بار در سال هرس کرد.
که بهترین زمان انجام این کار در انتهای زمستان و تابستان است.
موقع هرس کردن، باید یادتان باشد که مجبور نیستید کل درخت را ببرید.
هرس کردن سبک همیشه برای این گیاه کفایت میکند.
این روش به شما کمک میکند که سایز درختچه خود را کنترل کنید که بیش از حد افزایش پیدا نکند.
از هرس کردن این گیاه در فصل زمستان خودداری کنید.
وسایل خود را نیز برای انجام این کار کاملا تمیز و ضد عفونی کنید .
مشکلات الاستیکا
لکه برگی قارچی:
اگر گیاه در شرایط گرم و مرطوب قرار بگیرد دچار بیماری لکه برگی قارچی خواهد شد.
از قرار دادن گلدان در جای بسیار گرم با رطوبت بالا خودداری کنید.
لوله شدن برگها:
لوله و خشک شدن برگها به علت تاخیر در آبیاری و یا نور مستقیم خورشید است.
برای درمان این حالت گیاه پس از حذف برگهای خشک گیاه گلدان را برای مدت 15دقیقه درون تشت آب قرار دهید.
تا ریشه اب لازم را دریافت کند.
زرد شدن برگها:
زرد شدن برگهای گیاه از آبیاری بیش از اندازه، بستر دائم خیس، غرقاب کردن خاک است.
برای آبیاری مجدد گیاه اجازه دهید خاک گلدان خشک شود.
زردی برگها به همراه تارعنکبوتی:
اگر برگها زرد شد و در زیر برگها تارهای عنکبوت مشاهده نمودید ، کنه به گیاه حمله کرده است.
که برای از بین بردن آن میتوانید از سم کنه کش کمک بگیرید.
همچنین با افزایش رطوبت از افزایش آفت جلوگیری کنید.
توقف رشد و ریز شدن برگها:
مهمترین علت عدم رشد فیکوس و ریز شدن برگها کمبود مواد مغذی گیاه است.
برای رفع مشکل گیاه را با کود مخصوص گیاهان زینتی طبق دستور تقویت نمایید.
عملکرد بد ریشه یا کوچک بودن گلدان نیز سبب توقف رشد و ریزتر شدن برگها میشود.
پس در این صورت ریشه را بازدید و در صورت نیاز گلدان را با یک سایز بزرگتر تعویض کنید.
توده سفید پنبهای روی گیاه:
علت ایجاد لکههای سفید پنبهای روی برگها یا ساقه گیاه حمله شپشک آرد الود است.
برای از بین بردن شپشکها یا با پنبه آغشته به الکل آنها را جمع آوری کنید و یا اقدام به سمپاشی با سم حشرهکش کنید.
ریزش برگهای سبز:
دلایل بسیاری وجود دارد که برگها میافتند:
1.تغییر ناگهانی در شرایط نورگیری
2.آلودگی به آفتها و بیماریها
3.کمبود سطح رطوبت ایدهآل
4.آب دادن بیش از حد گیاه
5.کود دادن بیش از حد، چون فیکوس الاستیکا معمولا به تغذیه کمی نیاز دارد.
رنگ پریدگی برگها:
نور شدید باعث رنگ پریدگی برگها می شود.
گیاه را به مکانی با نور کمتر منتقل کنید.
آویزان شدن برگها:
اصلیترین علت افتادگی برگهای فیکوس آبیاری بیش از اندازه آن میباشد.
اگر مقدار آبیاری زیاد باشد و آب هنگام آبیاری از زهکش گلدان خارج نشود ریشهها مدت طولانی در آب مانده و شروع به پوسیدن میکنند.
از اولین علائمی که به شما نشان میدهد آویزان شدن و افتادگی برگهای فیکوس میباشد.
لکههای سوخته بر روی برگها:
دلیل آن غبارپاشی در زیر نور مستقیم آفتاب است.
از این کار پرهیز نمایید.
[title style="center" text="حتما بخوانید"]
[blog_posts style="normal" columns="3" columns__md="1" ids="27474,23881,23880,25085,19783,21215" comments="false" image_height="56.25%"]
ممنون از شما که مثل همیشه همراه ما بودید.
امیدواریم مطالب فوق براتون مفید بودهباشه باشه.
تا مقاله بعدی، خدانگهدار.
جهت بازدید از صفحه کافه گلدون در اینستاگرام، کلیک کنید. :)